کیک محبوب من -1403

کیک محبوب من را بالاخره دیدم و فقط خدا میداند چقدر مشتاق تماشایش بودم. اتفاقی در اینستا به دختری برخوردم که در صفحه اش اعلام کرده بود فیلم را در کانال تلگرامی‌اش قرار داده. دست هرکسی که این کار را میکند و باعث میشود، دست دیگران هم به دامن فیلم برسد درد نکند و گرنه دلمان آنقدر آب میشد که دیگر هیچ چیز از آن باقی نمی‌ماند.

 روزی که قصیده گاو سفید( فیلمی از همین کارگردان) را دیدم،پایانش را دوست نداشتم. آنقدر که در صفحه آقای کارگردان نظر گذاشتم. و پرسیدم که چرا چرا چرا زنی که عاشق آن آقای قاضی است او را ترک میکند؟ و چرا نگذاشته که زن به خودش فکر کند و صلاح خودش را در نظر بگیرد و در آن زندگی که میتوانست برایش راحتی خوشی ارمغان بیاورد بماند.

 شاید برای همین بود که  پایان بندی کیک محبوب من  برایم دیگر غیر قابل قبول به نظر نمی‌رسید. حالا دیگر میدانستم که این آقای کارگردان بیشتر واقعیت زندگی را به نمایش میگذارد.همه آنچه که در واقعیت زندگی آدمها به مفهوم کامل و جامع آن بوقوع می‌پیوندد. مگر همه آدمها به خاطر عدم اگاهی و ندانستن دچار اشتباه و مشکل نمیشوند؟( البته من ماجرای قرصها را بعدا از خواندن کامنتهای افرادی که فیلم را دیده‌بودند متوجه شدم) مگر همیشه عُسر (سختی) و یُسر( آسانی) و یُسر و عُسر پشت سر هم در بزنگاه های زندگی اتفاق نمی‌افتد؟ مگر خیلی اتفاقها نیسنتند که به نظر خوب و عالی می‌رسند اما بعدش،‌بعدی که ممکن است یک شبانه روز باشد یا ممکن است چهل سال باشد ما را متوجه می‌کند که در چه جهل مرکبی بوده‌ایم. و خیلی مگر و اگر های دیگر که همه آدمها در زندگی‌شان تجربه کرده‌اند.

 این آقای کارگردان، خود زندگی را نشانمان میدهد. همه آن واقعیتهایی که تلخ و گزنده در میان خوشیهای زندگی بوقوع می‌پیوندد. و البته برعکس این هم هست گاهی در زندگی در اوج سختی و مشقت پنجره ای از امید و نجات به روی آدمها گشوده میشود و اتفاقا  فیلمهایی که این سوی زندگی را هم نشانمان میدهد کم نیستند.

 همان قدر که زن بی‌کس قصیده گاو سفید به حکم جامعه‌ای که در آن زندگی کرده و بزرگ شده بود باید می‌رفت. فرامرز کیک محبوب من هم باید میرفت. هر چند من پس از پایان فیلم تنها به این فکر میکردم که او چقدر از در تنهایی رفتن، می‌‌ترسید.

- همین چند روز پیش در یکی از دورهمی‌های داستانی با اصطلاح کژتابی یا ابهام ساختاری آشنا شدم. کیک محبوب من کژتابی دارد. یکی به مفهوم کیکی که مورد علاقه من است و یکی هم به مفهوم کیکی که متعلق به فرد محبوب من است.

- با دیدن فیلم احتمالا مفهوم آنهایی که نگهبان دارند،نیز بهتر روشن خواهد شد!!!

 

همچنان قدم زنان - 2008

"همچنان قدم زنان" نام فیلم کارگردان ژاپنی هیروکازو کوروئیدا است. همچنان قدم زنان یا خودِ خودِ زندگی. عین زندگی. نه آنچنان بی دغدغه و بی مشکل اما از نوع سبکبارتر. آرام و در جریان مثل هوا. زلال مثل چشمه  و درخشان مثل خورشید تابان. و البته که خورشید گاهی می‌سوزاند. باد گاهی می‌تاراند و آب هم گاهی می‌برد. خانواده در جریان یعنی جوان شدن کودکها. پیر شدن جوانها و رفتن نهایی پیرها.

 پیرمرد و پیرزن این فیلم میزبان دو فرزند خود و خانواده ایشان هستند. هر کدام از این فرزندها سرنوشتی دارند و خصوصیاتی مثل همه فرزندها و مثل همه خانواده ها.ما کم‌کم با خصوصیات آدمهای این فیلم آشنا میشویم از بزرگترین‌شان که آقای دکتر بازنشسته است تا کوچکترینشان که یک نوه ناتنی‌ست. این دور همی به مناسبت یاد‌بود فرزند دیگری‌ست که از دنیا رفته.  مثل همه خانواده ها از میان فرزندان، فرزندی هست که عزیز تر است و فرزندی هم هست که چون آنچنان حرف گوش کن نبوده کمتر توی چشم آمده. اما اینجا در این خانواده ژاپنی همه چیز منطقی تر پیش می‌رود آدمها علی رغم نارضایتی،حد و مرزها را می‌شناسند. حقوق متقابل را می‌شناسند و سعی نمیکنند مثل سدی مانع راه و جلو‌رفت یکدیگر شوند و شاید همین است راز همچنان قدم زنان ماندن این خانواده. خانواده‌ای که مثل همه خانواده‌های دنیا نمی‌داند کدام دورهمی‌اش آخرین دورهمی خانواده خواهد بود.

 تماشای این فیلم اندکی صبوری میخواهد و البته که میتواند در دسته حال خوب کن ها قرار بکیرد.

- به نظرم رسید تنها روحی که در این فیلم میتواند قضاوت شود، روح نویسنده فیلمنامه است که اتفاقا کارگردان آن هم هست. او که خالق "همچنان قدم زنان" بوده.

گاهی به مردن فکر میکنم- 2023

فیلم، زندگی زنی تنها به نام فِران را نشان می‌دهد که دقیقا عنوان فیلم، مربوط به اوست. یعنی گاهی وسط روال زندگی اش به مردن فکر میکند و ما این فکر او را به صورت تصویری میبینیم. کارگردان خیلی سعی کرده که این تصویرها آنچنان هم تلخ یا وحشتناک نباشد اما کاملا منظور خودرا برساند و البته موفق هم بوده. 

 فِران به شدت تنهاست. ما با او در محیط کاری‌اش در یک شهر کوچک ساحلی آشنا میشویم. نحوه تعامل او با همکارانش نشان دهنده خصوصیات اخلاقی اوست. چیزهایی که انگاری در دست خودش نیست و جزئی از ذات او شده. حضور رابرت به عنوان کارمند جدید اوضاع را تغییر میدهد. رابرت به جای زن کارمند دیگری آمده که حالا بازنشست شده و بازنشستگی و ماجرای زندگیش پیامهایی هم برای فِران و هم برای بیننده همراه خواهد داشت. رابرت به فران توجه نشان میدهد و ماشاهد عمل ها و عکس العمل های این دو نفر آدم متضاد، در طول فیلم هستیم.

- نمیدانم چرا وقتی اولین بار با این عنوان فیلم برخورد کردم اینگونه از ذهنم گذشت. گاهی به مردن فکر میکنم... زرشک...

شهر خاموش- 1400

دشت خاموش آقای احمد بهرامی را دیده بودم. هفته پیش شهر خاموش ایشان را هم دیدم. حالا مانده است مرد خاموش که به گمانم هنوز اکران نشده و احتمالا باید با یک سه گانه از این آقای کارگردان مواجه باشیم.

 شهر خاموش هم همان سبک و سیاق دشت خاموش را داشت. دنیاهای فردی تلخ و تاریک و سیاه. بدون ذره‌ای مهر و امید و عشق و محبت وشیرینی. همان اندک سایه عشق که به صورت تتوی یک نام بر روی آرنج یک مرد خودنمایی میکند عاقبت وحشتناکی را انتظار می‌کشد.

باران کوثری در نقش تنها شخصیت زن که نقش اصلی هم هست قابل قبول است اما تا وقتی که حرف نزده باشد به محض گشودن دهان تماشاگر را یاد فیلم گیجگاه عادل تبریزی می‌اندازد! او که انگاری فرشته مرگ است و از آن دنیا آمده تا ماموریتش را به پایان برساند، برای این نقش مناسب نیست.

روباه- 2022

فرانس کوچک را پدر و مادرش از کلبه روستایی میان کوهستان دور می‌کنند تا پیش از رسیدن زمستان او را که پسربچه‌ای ضعیف و نحیف است در امنیت قرار دهند. چیزی که، فهمش برای مغز کوچک پسرک سنگین و سخت است. او سالهای سال این موضوع را چون غده ای سنگین در وجودش حمل می‌کند و ما بازتاب آن را در اعمال و رفتار جوانی او میبینیم. وقتی که سرباز است و به بحبوحه جنگ جهانی دوم قدم گذاشته. زمان باید بگذرد تا او به درک و فهم درستی از آنچه که حقیقت بوده برسد. حقیقت را یک روباه کوچولو برایش اشکار میکند روباه کوچولویی که یک سال تمام همراه اوست و قرار است گشاینده راز زندگی او باشد.

روباه پیر - 2023

می‌شود گفت این روباه پیر کسی نیست جز سلطان زباله که دروسط جایگاه انباشت زباله‌اش پارکینگی برای ماشینهای مدل بالایش دارد و کلی هم خدمتگزار و خدمتکار که دست به سینه اویند.

داستان دور دوستی عجیبی  بین این پیرمرد و پسر بچه‌ای که از ساکنین خانه‌های اجاره‌ای او هستند می‌چرخد. پیرمرد تبدیل به معلمی میشود برای پسر. پسری که در نگاه پیرمرد مشابه بچگی‌های خود اوست. اویی که از زباله‌گردی به سلطان زباله بودن رسیده. از هیچ به همه چیز. و سعی دارد این راه طولانی را برای پسر‌بچه کوتاه کند.

 درس زندگی را نمی‌توان با فرمول و جمله به کسی آموخت. مگر آنکه در لحظه وقوع حادثه هایی که لازم نیست آنچنان هم بزرگ و چشمگیر باشند معلم خوب داشته باشی. حادثه قرار نیست فقط وقوع سیل و زلزله باشد. هر آنچه بتواند فکر و حس و عاطفه را به نوعی درگیر کند می‌تواند حادثه باشد. ذره‌ای تأثر، تأسف، آرزو، خشم یا کینه و حتی امید و مهربانی گاهی می‌تواند حرکت اولین مهره کوچک یک دومینوی بزرگ و طولانی باشد.

 پیرمرد درسهایش را درست در بزنگاه پسربچه به او می‌گوید. با جمله‌هایی کوتاه همچون اینکه نابرابری مهمه! یا آدمهایی که به احساسات دیگران اهمیت می‌دهند بازنده‌اند! اما این پسر بچه است که همانند شاگردی دقیق و فهمیده سعی در برداشت صحیح از این درسها دارد. فقط معلم خوب داشتن مهم نیست اینکه شاگرد خوبی هم باشی اهمیت دارد.

یک جای معمولی- 2020

پدری تنها و جوان و به شدت بیمار که قرار است به زودی دنیا را ترک کند،‌نگران پسر کوچولوی خودش است. در طول فیلم ما همراه این پدر و پسر و همین‌طور یک مددکار به سراغ خانواده‌هایی می‌رویم که تقاضای گرفتن فرزند داشته‌اند. خانواده هایی با اخلاقها و شرایط مختلف. برای این پدر تصمیم گیری بسیار مشکل است. او باید همزمان پسر ساکت و آرامش را برای روبه‌رو شدن با این مسئله آگاه کند. او یک شیشه پاک کن ساده است اما فهم بالایی دارد و برای همین مخاطب این فیلم احتمالا از خودش می‌پرسد که چرا کار دنیا غالبا برعکس است؟ 

ربوده شده-2024

سرزمین های سرد و برفی سوئد. مردمانی که ظاهرا روستانشین اند اما مدرن هم هستند. کم جمعیت اند اما مجهز به همه تکنولوژی حال حاضرهم می‌باشند. آدمها اما خوب و بدشان همه جا پیدا میشود. انگار نه انگار که این سرزمین پر برف و مملو از شکوه و زیبایی باید پاک و عاری از گناه و خطا باشد. گله های گوزن شمالی سرمایه این سرزمین زیباست اما حیف که همه قدرش را نمی‌دانند. برخی دلشان میخواهد که اینجا معدن و کارخانه بوجود بیاید. اینجا کار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آفرینی شود . اینجا شلوغ و بزرگ شود به قیمت از دست رفتن خیلی چیزها. برای همین دو دسته شده‌اند یکی آنهایی که مواظب گوزن های شمالی‌اند و امرار معاش شان با این حیوانات زیباست و یکی آنهایی که وحشیانه کمر به قتل و کشتار این جانوران زبان بسته دست می‌زنند. بیشتر از همه السای زیبا و خانواده اش در تلاش‌ و مبارزه اند.اما به سختی.

 تماشای لباس های  قشنگ محلی مردم این سرزمین در کنار استفاده‌شان از پیشرفته ترین ماشینهای برفی، بسیار جالب است.

سرزمین طلایی_2022

فیلم حرفهای زیادی برای گفتن دارد حرفهایش  شلوغ است اما خودش نه . خانواده‌ای هندی که مقیم آمریکا‌ست.پس از مهاجرت حرف دارد و از دین و مذهب که میان سیک بودن و مسیحی بودن در نوسان است. مرد جوان هندی خانواده قرار است همسر پا به ماهش را تنها بگذارد و به سفر کاری برود. مشکلات خانوادگی همه جا هستند و مسئله این است که چطور باید حل و فصل شوند. مرد جوان راننده کامیون است پس فیلم جاده‌ای هم خواهد شد. تمام راز و رمز فیلم در دختر کوچولویی با اصالت سرخپوستی است که در این کامیون پنهان شده است و گردن‌بند صلیب بر گردن دارد. چه کسی به چه کسی کمک خواهد کرد؟

لالایی-2022

می‌گویند هر انسانی دو تا نقطه عطف در زندگی‌اش دارد. یکی به وقت مشخص کردن رشته تحصیلی یا انتخاب شغل و دیگری وقتی همسر انتخاب میکند. شخصا به صحت و سقم این حرف خیلی هم اطمینان ندارم و ظاهرا طبق تعریف نقطه عطف نقطه‌ای بر روی یک مسیر یا منحنی است که درست در آن، مسیر تغییر جهت می‌دهد. یا رو به بالا و یا رو به پایین. حالا معلوم نیست که اگر اینها قرار است نقطه عطف زندگی آدمها باشند پس وقتی که فردی بچه دار میشود در کدام نقطه مسیر زندگی‌اش قرار می‌گیرد؟

  فیلم لالایی نشان میدهد که این نقطه میتواند از عطف هم عطف‌تر باشد و این را جوری نشانمان می‌دهد که در کمتر فیلم و داستان دیگری می‌شود پیدایش کرد. منهای خود زندگی که در آن فراوان است و از بس که فراوان است، عادی شده و پیش چشم نمی‌آید.

 آمایای 35 ساله تازه مادر شده و مستاصل و ناتوان است. با کوهی از مشکلات دست و پنجه نرم میکند. مشکلاتی که بیشترشان روحی است و او برای آنکه خودش را از کار و شغل مورد علاقه اش دور می‌بیند عذاب میکشد و طاقت خستگی های جسمی حاصل از بچه‌داری را ندارد. او خودش را در برزخی میان مادر خوب بودن و شاغل خوب بودن گرفتار میبیند. مخصوصا وقتی می‌بیند که مرد زندگی‌اش که اتفاقا بسیار منطقی و همراه و همدل است بالاخره باید به شغلش برسد و او را تنها بگذارد. منطق و احساس آمیا  به شدت با هم درگیرند و او اگرچه راه منطق را پیش می‌گیرد اما افسردگی را نمی‌تواند از میدان به در کند. ماجرا از جایی جالب میشود که او برای کمک گرفتن به خانه پدری‌اش باز می‌گردد. اما آنچه پیش می‌آید اصلا مطابق انتظارات او نیست. پدر و مادر پیر آمایا برای خودشان کلی داستان دارند. داستانهایی که میتواند این شخصیت خسته را که حالا با همسرش هم مشکل دارد به سمت و سوی درست هدایت کند.